N'ihi na ọtụtụ ndị Polynesia bụ ebe kasị anya n'ụwa. Site na Ecuador ruo Eshia, na Australia mpaghara nke ọtụtụ mba ndị nwere agwaetiti mejupụtara buru ibu. A ga-enwe ndị otu ọhụrụ atọ na ndị isi ndị isi Polynesia na-esote ahaziri maka Pago Pago, American Samoa. New Zealand, Hawaii na Rapa Nui, ma ọ bụ Ista Island, anabatala dị ka ndị otu ndị isi Polynesia.
The Ndị isi ndị isi Polynesia (PLG) bụ otu gọọmentị mba ụwa na-emekọ ihe ọnụ na-achịkọta t mba ma ọ bụ ókèala nwere onwe ma ọ bụ na-achị onwe ha na Polynesia.
A tụlere echiche nke 'Polynesian Alliance' iji lebara okwu gbasara mmekọrịta ọha na eze na akụ na ụba n'ime Pacific anya kemgbe n'agbata afọ 1870 na 1890 mgbe Eze Kamehameha V nke Hawaii, Eze Pomare V nke Tahiti, Eze Malietoa Laupepa nke Samoa na Eze George. Tupou II nke Tonga kwetara iguzobe nkwekọ nke steeti Polynesia, bụ́ nke emeghị eme.
Atọ agbakwunyere na ndị otu itoolu dị ugbu a: Samoa, Tonga, Tuvalu, Cook Islands, Niue, American Samoa, French Polynesia, Tokelau na Wallis na Futuna.
Emere mkpebi a n'izu gara aga na nnọkọ 8th Polynesia Leaders' Group na Tuvalu.
Dị ka onye isi oche otu ahụ, praịm minista Tuvalu Enele Sosene Sopoaga si kwuo, e nwere nkwado siri ike maka itinyekwu mba na obodo Polynesia n'ogige ahụ.
O kwuru na ọ dị mkpa ka ndị Polynesia niile gbakọta ọnụ n'ihi na ha na-eche nsogbu ndị na-enwekarị nsogbu ihu nke chọrọ nzaghachi ọnụ.
Otu a, nke e hiwere na 2011, nwere mba ma ọ bụ ókèala nwere onwe ma ọ bụ nke na-achị onwe ya n'ime mpaghara ala Polynesia.
"Enwere nkwenye siri ike na anyị kwesịrị ịnabata ụmụnna anyị Hawaii, Rapanui na Maori dị ka ndị otu ndị isi Polynesia," Mr Sopaga kwuru.
"Dịka MOU nke anyị binyere aka na ya si dị, anyị na-anabata ndị obodo Polynesia ndị ọzọ n'ebe na ebe ndị ọzọ ịbanye na PLG dị ka ụmụnna."
Ndị nnọchi anya ndị otu ahụ niile gara nzukọ a ma e wezụga Cook Islands, na French Polynesia.
yahoo
